Wat bezielt de verzamelaar?

Hoe ben ik ooit begonnen?

Op de lagere school met mijn trouwe Joepie

Volgens mijn moeder omdat ik als kind vaak in het ziekenhuis heb gelegen en als troost kreeg ik een knuffelaapje. Ik begon met plaatjes van apen te knippen uit tijdschriften en die in te plakken. Als ik toevallig een ansichtkaart met een aap kreeg, plakte ik die ook in. Mijn moeder zag dit en ze begon mij apenkaarten te sturen als ik bijvoorbeeld in het ziekenhuis lag of op schoolkamp was.

Van plekken

Deze kaart draagt de sporen van Arabische gom waarmee ik de eerste kaarten heb geplakt.

Zo kom ik gelijk op de adreszijde van mij toegezonden kaarten. Op de achterzijde van de kaarten in mijn verzameling kan ik zien waar ik gewoond heb, in welk ziekenhuis ik heb gelegen, waar ik op kamp ging, waar ik gewerkt heb enz.

Gebeurtenissen

Mijn verjaardag geeft altijd een oppepper aan mijn verzameling. Maar ook ziekte, trouwdata, verhuizing, slagen voor een examen e.d. kunnen aanleiding zijn voor een kaart (al dan niet met een aap erop).

Trends

Uit de serie Kees in de huishouding - Dierenpark Wassenaar

In mijn verzameling zie je trends in ansichtenkaartenland van 1957 tot heden. Van zwart wit naar kleur, van aangeklede apen tot apen in hun natuurlijke staat, van kaarten met slechts een piep tot complete liedjes in een kaart, van 10x13 cm naar A4-formaat en natuurlijk van papier naar e-card.

Van personen

Ik kan zeggen dat ik van bijna elk persoon die ik mijn leven enige tijd heb gekend, een apenkaart in mijn verzameling heb. Toegegeven: ik zinspeel daar ook wel een beetje op. Sommige mensen negeren die zinspeling, maar de meesten geven er wel gehoor aan.
Je kunt dus zeggen dat mijn verzameling apenkaarten een reconstructie is van mijn leven en de toen heersende tijdgeest. Als ik blader in mijn albums trekt zich mijn leven aan mij voorbij. En ook het tijdsgewricht waarin ik leef.

Verhalen

Aan elk voorwerp kleeft een verhaal. ‘De kringen op een oude tafel vertellen het verhaal van een man met een oogafwijking die telkens net naast zijn glas schonk, de brandplekken aan de rand over zijn gewoonte zijn sigaar op de tafelrand te leggen in plaats van in de asbak.’ Citaat uit ‘Buiten is het maandag’ van Bernlef.
De hiernaast afgebeelde kaart is groter (20 x 15) dan het normale formaat ansichtkaart (14,5 x 10). Je ziet als het ware het elastiek van de postbode voor je waarmee hij de post bundelt.

Categoriseren

Een verzameling moet logisch opgeborgen worden. Anders kun je later niets terugvinden. Het betekent dus dat je van tevoren er goed over na moet denken, hoe je de verzameling rubriceert, categoriseert en archiveert. Mijn methode is heel erg simpel. Ik plak ze met fotohoekjes in op volgorde van binnenkomst. Inmiddels is mijn 7^e album bijna vol. Vandaag ontving ik de 1.047^e. Helemaal uit Zuid-Afrika.

Andere verzamelingen

Geldt dit nu ook als je vingerhoedjes verzamelt of tractoren? Ja, ik denk het wel. Aan de verschillende hoedjes kun je de tijdgeest aflezen. Ik denk dat een museum die een huishouding in een bepaalde tijd wil belichten, blij zal zijn met vingerhoedjes uit die tijd. Worden ze nog gebruikt? Ik weet het niet, maar je kunt je voorstellen dat ze achteloos weggegooid worden. De verzamelaar kan dan trots laten zien dat hij erfgoed heeft bewaard.

Voor het verzamelen van tractoren heb je natuurlijk veel ruimte nodig. Dat hebben deze mannen ook, zag ik laatst op televisie. Ook hier geldt weer dat er erfgoed wordt bewaard. Onderdelen zijn er niet meer, maar die maken ze gewoon zelf. Zo bewaren ze tegelijkertijd ook oude technieken.